Camperen in uw gemeente

Wilt u het aantal camperaars in uw gemeente bevorderen of bent u benieuwd waarmee rekening moet worden gehouden in het opstellen van beleid? Op deze pagina vindt u alles over het inpassen van campertoerisme in de omgeving en gastvrij camperbeleid.

Camperen en omgeving

Mix van camperplaatsen
Een divers aanbod aan camperplaatsen is essentieel om aan de uiteenlopende voorkeuren van camperaars te voldoen. Ongeveer 55% geeft de voorkeur aan campings, terwijl 40% kiest voor de vrijheid van vrije of speciaal aangewezen camperplaatsen. Een mix van plaatsen op recreatiebedrijven, ‘voor de poort’ bij recreatiebedrijven, en op openbaar terrein, zowel binnen als buiten de bebouwde omgeving, wordt aanbevolen.

Voor piekmomenten en capaciteit tijdens evenementen, feestdagen en vakantieperiodes kan er een tekort aan camperplaatsen zijn. Overweeg of tijdelijke vergunningen voor openbare terreinen een oplossing kunnen bieden tijdens deze piekmomenten.

Gereguleerde Overnachtingsplaatsen (GOP’s)
GOP’s kunnen een waardevolle toevoeging zijn aan het camperaanbod in uw gemeente. Overweeg om in samenwerking met lokale ondernemers een aantal van deze plaatsen te benoemen of te realiseren. Een mix van een aantal interessante (gemeentelijke) plekken met reguliere camperplaatsen maakt het totaalaanbod in Fryslân aantrekkelijk(er). Denk aan plekken midden in de steden of nabij Waddendijken. Goede voorbeelden zijn camperplaatsen in Dokkum en IJlst en de camperplaatsen bij het Lauwersmeer.

Wet Markt en Overheid
Bij het realiseren van gereguleerde overnachtingsplekken dienen gemeenten nadrukkelijk rekening te houden met de Wet Markt en Overheid (onderdeel van de Mededingingswet). Deze wet is bedoeld om concurrentievervalsing tussen overheid en marktpartijen te voorkomen. Daarom moeten overheden zich aan gedragsregels houden bij het exploiteren van voorzieningen anders dan publieke voorzieningen. Een van deze gedragsregels is dat overheden alle integrale kosten van een economische activiteit moeten doorberekenen in de verkoopprijs. Dit geldt ook voor het aanbieden van camperplekken. Dit hoeft geen marktconform tarief te zijn. Alleen de kosten moeten gedekt worden, er hoeft geen winst gemaakt te worden.

De wet is niet van toepassing op economische activiteiten die plaatsvinden in het algemeen belang. Gemeenteraden kunnen voor dergelijke activiteiten een algemeen belang besluit nemen. Dit besluit moet wel goed onderbouwd worden.

Het Fries Camper Kader (2017) geeft de volgende volgorde van handelen aan:

• Ondernemers zijn als eerste aan zet om camperlocaties te realiseren.
• Als zij de bal niet oppakken, kan een gemeente dit doen, zoveel mogelijk binnen de kaders van de Wet Markt & Overheid (kostendekkend tarief).
• Indien sprake is van een bijzondere situatie (groot algemeen belang, bijzondere RO-situatie) kan een gemeente een besluit nemen in het kader van het algemeen belang. Ook in die situatie houdt de gemeente oog voor ongewenste prijseffecten.

Beleid voor kwaliteitsverbetering
Focus op kwaliteitsverbetering en voorkom overaanbod. Stimuleer ondernemers om kwalitatief hoogwaardige en toekomstbestendige camperplaatsen te ontwikkelen, in lijn met het provinciale beleid dat kwaliteit boven kwantiteit stelt.

Landschappelijke inpassing en duurzaamheid
Moedig landschappelijke inpassing aan en overweeg duurzame ontwikkeling van camperplaatsen. Het opstellen van inrichtingsplannen die rekening houden met zowel de wensen van de gasten als met de omgeving wordt aangeraden.

Gastvrij camperbeleid

Camperplaatsen jaarrond open
De nieuwe omgevingsverordening Fryslân 2022 biedt mogelijkheden voor het jaarrond openhouden van campings en camperplaatsen. Deze aanpassing stimuleert seizoensverlenging.

Inzetten op duurzaamheid
Met de toenemende aandacht voor bewust reizen, wordt duurzaamheid steeds belangrijker. Gasten waarderen betekenisvolle, pure, lokale en duurzame ervaringen en zijn kritischer over gebruik en verspilling. Circulaire producten en diensten bieden mogelijkheden om aan de wensen van gasten te voldoen en onderscheidend te zijn. Dat past goed bij de positionering van Fryslân als circulaire provincie, waarbij de gastvrijheidssector een sleutelrol speelt.

Circulair Friesland heeft een Actieplan Circulaire Gastvrijheidssector Fryslân opgesteld, waarbij circulariteit centraal staat in het toeristisch-recreatief beleid. In samenwerking met de programmalijn Vitale logiesaccommodaties van Gastvrij Fryslân wordt een handleiding/checklist voor gemeenten ontwikkeld. Deze handleiding bevat circulaire uitgangspunten voor visies, beleid en uitvoering van logiesaccommodatiebeleid en vergunningverlening, met specifieke aandacht voor energie en klimaatadaptatie.

Verwijzingen en aanduidingen
Goede verwijzingen onderweg zijn essentieel om camperaars zich welkom te laten voelen. Naast vermeldingen in boekwerken, websites, navigatiesystemen en brochures, is het aan te raden camperlocaties ook op stads- en dorpsplattegronden te vermelden. Speciale pictogrambordjes langs hoofdroutes kunnen helpen om camperplaatsen die lastig te vinden zijn aan te duiden. Dit voorkomt dat campers onnodig door steden of dorpen zwerven. Op de camperlocatie zelf is het belangrijk om duidelijk aan te geven welke plaatsen voor campers zijn ingericht, bijvoorbeeld met bordmodel E08N.

Parkeerplaatsen voor campers
Het realiseren van specifieke parkeerplaatsen voor campers in en nabij stads- en dorpskernen, bij musea, horeca, winkels en dagrecreatieparken draagt bij aan het gevoel van gastvrijheid. Overweeg het inrichten van parkeerplaatsen waar campers met maximale afmetingen kunnen staan. Denk bijvoorbeeld aan transferia als optie voor camperaars. Dit maakt het voor camperaars gemakkelijker om overdag stads- of dorpscentra te bezoeken en ’s avonds naar hun overnachtingsplaatsen te rijden.
Ook musea, horeca, winkels en dagrecreatieparken kunnen gestimuleerd worden om voor camperaars een aantal specifieke parkeerplaatsen te realiseren op hun terrein. Op deze manier kunnen camperaars tijdens het bezoek hun voertuig gemakkelijk parkeren, wat ook bijdraagt aan het gevoel van gastvrijheid.

Toeristenbelasting
Toeristenbelasting dient eerlijk te worden toegepast op alle betalende gasten, inclusief camperaars. Vanuit ondernemers komt het geluid over het gelijktrekken van toeristenbelasting tussen gemeenten om concurrentie te verminderen.

Camperplaats alleen voor camper?
Daarnaast is het de moeite waard om te overwegen of gemeentelijke camperplaatsen ook beschikbaar gesteld kunnen worden voor andere vormen van toerisme, zoals caravans, tenten en huifkarren, om een inclusief en gastvrij beleid te bevorderen.